Lễ Cúng Bà Chúa Thượng Ngàn – Nghi Lễ Linh Thiêng Trong Đạo Mẫu Việt Nam

Giới Thiệu Về Lễ Cúng Bà Chúa Thượng Ngàn

Lễ cúng Bà Chúa Thượng Ngàn là một trong những nghi lễ quan trọng trong hệ thống tín ngưỡng thờ Mẫu Tam Phủ – Tứ Phủ của người Việt. Bà Chúa Thượng Ngàn (còn gọi là Mẫu Thượng Ngàn, Mẫu Đệ Nhị) là vị Thánh Mẫu cai quản vùng rừng núi, thượng ngàn (rừng thiêng núi thẳm), tượng trưng cho sức sống mãnh liệt của thiên nhiên và sự bảo hộ của rừng đối với con người.

Người dân tin rằng Bà Chúa Thượng Ngàn có quyền năng che chở muôn loài, ban tài lộc, độ cho mùa màng tươi tốt, sức khỏe an khang, nhất là đối với những người làm nông, lâm nghiệp, sinh sống ở vùng núi cao. Việc thực hiện lễ cúng Mẫu không chỉ mang tính tâm linh mà còn thể hiện tín ngưỡng bản địa sâu sắc, hướng về cội nguồn của người Việt.

Ý Nghĩa Của Lễ Cúng Bà Chúa Thượng Ngàn

1. Tôn Vinh Quyền Năng Của Mẫu Đệ Nhị – Mẫu Thượng Ngàn

Bà Chúa Thượng Ngàn là vị Thánh Mẫu cai quản miền sơn lâm, núi rừng và mọi loài vật nơi rừng thiêng. Lễ cúng là dịp để nhân dân thể hiện sự tôn kính đối với thần linh bảo hộ cuộc sống nơi rừng núi.

2. Cầu Tài Lộc, Mùa Màng Bội Thu

Người dân tổ chức lễ cúng Mẫu để xin mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, sức khỏe dồi dào, nhất là các gia đình làm nghề nông, chăn nuôi, khai thác rừng.

3. Cầu Bình An, Hóa Giải Tai Ách

Lễ cúng Mẫu cũng nhằm xin hóa giải vận hạn, tai ương, bệnh tật, cầu mong gia đạo an yên, vạn sự như ý.

4. Gìn Giữ Tín Ngưỡng Thờ Mẫu – Di Sản Văn Hóa Phi Vật Thể

Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam Tứ Phủ được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại (2016). Lễ cúng Bà Chúa Thượng Ngàn là một phần không thể thiếu trong hệ thống tín ngưỡng ấy.

Thời Gian Tổ Chức Lễ Cúng Bà Chúa Thượng Ngàn

Lễ cúng Bà Chúa Thượng Ngàn thường được tổ chức vào các dịp:

• Ngày tiệc chính của Bà: Ngày 20 tháng 3 âm lịch hằng năm – ngày Mẫu Thượng Ngàn giáng sinh.
• Ngoài ra, nhiều người cúng Mẫu vào các ngày rằm, mùng 1 hoặc ngày khai trương, lễ cầu tài, giải hạn, cầu duyên, cầu lộc, cầu con…

Địa Điểm Cúng Mẫu Thượng Ngàn

• Đền thờ Mẫu Thượng Ngàn nổi tiếng:
  • Đền Suối Mỡ (Bắc Giang)
  • Đền Đồng Mỏ (Lạng Sơn)
  • Đền Lâm Thao (Phú Thọ)
  • Phủ Dày (Nam Định) – nơi có nghi thức hầu đồng lớn trong hệ thống Tứ Phủ.
• Ngoài ra, gia chủ có thể cúng tại nhà riêng, bàn thờ Mẫu hoặc ban thờ Thánh mẫu.

Cách Chuẩn Bị Mâm Cúng Bà Chúa Thượng Ngàn

1. Lễ Vật Cúng Mẫu Thượng Ngàn

Tùy điều kiện từng gia đình, mâm cúng có thể lớn – nhỏ khác nhau, nhưng cần chuẩn bị đầy đủ những lễ vật sau:

• Hương, đèn hoặc nến
• Hoa tươi: hoa hồng, hoa đồng tiền, hoa cúc, hoa sen
• Mâm ngũ quả
• Trầu cau, rượu trắng, nước sạch
• Xôi gấc, chè kho, bánh chưng, bánh giầy
• Oản phủ màu đỏ, xanh, vàng
• Bánh kẹo, chè lam, cốm
• Vàng mã theo nghi lễ: mã cô hầu, tiền vàng hoa đỏ, hương tiền, mũ áo Mẫu Thượng Ngàn bằng giấy
• Cúng chay hoặc mặn tùy nghi thức (lễ thỉnh Mẫu thường là lễ chay)

Nghi Thức Cúng Mẫu Thượng Ngàn

1. Dọn Bàn Thờ – Trang Trí Ban Thờ Mẫu

• Ban thờ cần lau sạch sẽ, thắp sáng đèn nến, cắm hoa, bày lễ vật chỉnh chu, cân đối.

2. Dâng Lễ – Khấn Nguyện

• Gia chủ hoặc thầy cúng sẽ dâng hương, đọc bài khấn Mẫu, xin được phù hộ độ trì.
• Trong các nghi lễ lớn, có thể tổ chức thêm nghi thức hầu đồng (lên đồng) theo tín ngưỡng Tam Phủ – Tứ Phủ.

3. Văn Khấn Cúng Mẫu Thượng Ngàn

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con kính lạy:

• Đức Thánh Mẫu Thượng Ngàn – Mẫu Đệ Nhị Tôn Thần
• Chư vị Tôn Thần cai quản miền sơn lâm thượng ngàn

Hôm nay là ngày… tháng… năm…, tín chủ con tên là…
Cư ngụ tại…

Thành tâm kính lễ, dâng hương lễ vật cầu xin Mẫu Thượng Ngàn phù hộ độ trì:

• Gia đạo an khang
• Mưa thuận gió hòa
• Công việc thuận lợi, tài lộc hanh thông
• Tai ương tiêu trừ, bình an thịnh vượng

Cúi mong Mẫu chứng giám, tiếp dẫn lòng thành.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Lưu Ý Khi Cúng Bà Chúa Thượng Ngàn

• Không cúng qua loa, cần giữ sự trang trọng, thành tâm.
• Mâm lễ nên sắp theo ngũ hành – ngũ sắc, đặc biệt có oản phủ màu tượng trưng cho Thánh Mẫu.
• Nếu tổ chức hầu đồng, cần chuẩn bị mã đầy đủ, nhạc lễ đúng quy chuẩn.
• Giữ không gian sạch sẽ, thanh tịnh khi cúng lễ.

Vì Sao Nên Chọn Dịch Vụ Mâm Cúng Mẫu Thượng Ngàn Từ AN - Đồ Lễ?

• Đúng phong tục – Đầy đủ lễ nghi: Lễ vật được chuẩn bị tỉ mỉ theo đúng truyền thống tín ngưỡng thờ Mẫu.
• Chất lượng cao – Thẩm mỹ chuẩn ban thờ Thánh: Từ oản phủ, xôi, chè, hoa quả đều được bày biện hài hòa, đẹp mắt.
• Giao hàng tận nơi – Đúng giờ tốt: Hỗ trợ gia chủ tiến hành lễ cúng đúng thời điểm linh thiêng.
• Tư vấn tận tình – Am hiểu tín ngưỡng Mẫu Tứ Phủ: AN luôn sẵn sàng đồng hành cùng khách hàng trong từng nghi lễ thiêng liêng.