Lễ Hội Làng Ném Thượng – Mùng 6 Tháng Giêng: Nghi Lễ Truyền Thống Và Ý Nghĩa Văn Hóa

Lễ hội làng Ném Thượng, diễn ra vào mùng 6 tháng Giêng âm lịch tại Bắc Ninh, là một trong những lễ hội truyền thống có lịch sử lâu đời tại Việt Nam. Lễ hội được tổ chức nhằm tưởng nhớ công lao của tướng Lý Đoàn Thượng, người có công đánh đuổi giặc phương Bắc vào thế kỷ XIII và được dân làng suy tôn làm thành hoàng.

Lễ hội Ném Thượng không chỉ mang ý nghĩa tâm linh mà còn là dịp để tưởng nhớ công đức tiền nhân, bảo tồn các giá trị văn hóa dân gian. Trong bài viết này, AN - Đồ Lễ sẽ cung cấp thông tin đầy đủ nhất về nguồn gốc, nghi lễ, các hoạt động truyền thống và những điều cần lưu ý khi tham gia lễ hội này.

1. Lễ Hội Làng Ném Thượng Là Gì?

1.1. Nguồn Gốc Lễ Hội Làng Ném Thượng

Lễ hội Ném Thượng gắn liền với truyền thuyết về tướng Lý Đoàn Thượng, một vị tướng thời nhà Lý có công chống giặc ngoại xâm và bảo vệ bờ cõi. Khi mất, ông được nhân dân lập đền thờ và tôn làm thành hoàng làng.

Hằng năm, vào mùng 6 tháng Giêng âm lịch, dân làng tổ chức lễ hội để tưởng nhớ công đức của ông, cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, bình an cho dân làng.

1.2. Ý Nghĩa Của Lễ Hội Ném Thượng

• Tưởng nhớ công lao của tướng Lý Đoàn Thượng, thể hiện truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc.
• Cầu bình an, tài lộc cho người dân và mùa màng bội thu.
• Bảo tồn nét đẹp văn hóa dân gian, duy trì truyền thống lễ hội truyền thống Bắc Ninh.

2. Thời Gian Và Địa Điểm Tổ Chức Lễ Hội

2.1. Thời Gian Diễn Ra Lễ Hội

Lễ hội Ném Thượng diễn ra vào mùng 6 tháng Giêng âm lịch hàng năm, mở đầu cho mùa lễ hội đầu năm mới tại miền Bắc.

2.2. Địa Điểm Tổ Chức

• Làng Ném Thượng, phường Khắc Niệm, thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh.
• Đây là một trong những ngôi làng cổ, có bề dày lịch sử lâu đời.

3. Nghi Lễ Chính Trong Lễ Hội Làng Ném Thượng

3.1. Lễ Rước Kiệu Tướng Lý Đoàn Thượng

• Đoàn rước kiệu tướng Lý Đoàn Thượng đi qua các tuyến đường trong làng.
• Dẫn đầu là đội múa lân, trống chiêng, các cụ cao niên mặc trang phục cổ truyền.
• Tái hiện hình ảnh tướng quân xuất trận, hào hùng và oai phong.

3.2. Lễ Tế Thành Hoàng

• Lễ tế được thực hiện tại đình làng Ném Thượng, nơi thờ tướng Lý Đoàn Thượng.
• Các bô lão trong làng tiến hành nghi thức dâng hương, đọc văn tế, cầu mong một năm an lành, thịnh vượng.
• Lễ vật cúng bao gồm xôi, gà luộc, bánh chưng, hương, đèn nến.

4. Hoạt Động Văn Hóa Và Trò Chơi Dân Gian

4.1. Trò Chơi Dân Gian

• Đấu vật – một trong những trò chơi đặc sắc, thể hiện tinh thần thượng võ.
• Kéo co – tượng trưng cho sự đoàn kết, gắn kết cộng đồng.
• Chọi gà, đánh đu – tạo không khí lễ hội vui tươi.

4.2. Biểu Diễn Nghệ Thuật Dân Gian

• Hát quan họ Bắc Ninh – di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.
• Hát tuồng, chèo truyền thống – tái hiện lịch sử, truyền tải ý nghĩa văn hóa sâu sắc.

5. Bài Văn Khấn Khi Đi Lễ Hội Ném Thượng

Dưới đây là bài văn khấn chuẩn khi đi lễ tại đình làng Ném Thượng:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Thành Hoàng làng Ném Thượng - Tướng quân Lý Đoàn Thượng.

Hôm nay là ngày … tháng … năm …
Tín chủ con tên là: …
Ngụ tại: …

Nhân ngày lành tháng tốt, chúng con thành tâm dâng hương, kính bái ngài.

Cúi xin ngài chứng giám lòng thành, phù hộ độ trì cho:

• Gia đạo bình an, sức khỏe dồi dào.
• Công danh sự nghiệp hanh thông, tài lộc vượng tiến.
• Quốc thái dân an, mùa màng bội thu.

Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin Thành Hoàng làng từ bi chứng giám.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)